“Benden bu hafta” köşemizde Tarım Toprak ve Gelecek nesillere yatırımlar ulusal hakkında konuşacağım.
Bildiğiniz üzere Memleketimizde son 10 yıl içerisinde Yenilenebilir enerji alanlarında devletimiz tarafında büyük ölçekli yatırımlar ile atağa kalktık. Her ne kadar gecikmiş olsak bile zararın neresinden dönersek kardır mantığı ile güzel işler başarılmıştır.
Bir önceki köşe yazılarımda 2 bölüm halinde yenilenebilir enerjiler başta güneş enerjileri ve rüzgar gülleri ile 2023 yılında TC. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca yürütülen yatırımlar son derece olumlu şekilde bizlere ve gelecek nesiller için umut verici ve somut sonuçlar elde edilmiştir.
Bunlardan özetle bir kaç başlıkta şu şekilde anlatabiliriz;
Toplam kurulu güç 106 bin 668 megavat
Türkiye’nin artan enerji talebini karşılamak için enerji yatırımları 2023 yılında da hız kesmedi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre geçtiğimiz yıl Türkiye’nin toplam kurulu gücü 2 bin 858 megavat artışla 106 bin 668 megavata yükseldi. Bu artışın neredeyse tamamı yenilenebilir kaynaklardan sağlandı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Bayraktar, 2023 yılı kurulu güç verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
2023 yenilenebilir yılı oldu;
2053 karbon sıfır hedefleri doğrultusunda yaşanan enerji dönüşümünün en büyük destekçisinin yenilenebilir enerji kaynakları olduğuna dikkat çeken Bakan Bayraktar, “2023 yenilenebilir yılı oldu. Geçtiğimiz yıl yaşanan 2 bin 858 megavatlık kurulu güç artışının yüzde 99,5’ini yenilenebilir kaynaklardan sağladık. Böylece yenilenebilir enerji kurulu gücümüzü 59 bin 236 megavata çıkarmış olduk.” ifadelerini kullandı.
Üretimdeki payı yüzde 42;
2023 yılında 326,3 Terawatt’lık (wattın bir trilyon katıdır) elektrik üretimi gerçekleştiğini belirten Bayraktar, “Yenilenebilir kaynakların üretim içindeki payı yüzde 42 oldu. Buna karşın kurulu güç içindeki payı ise yüzde 56 olarak gerçekleşti. Hedefimiz 2035 yılında yenilenebilir kurulu güç içindeki payını yüzde 65’e, üretim içindeki payını ise yüzde 55’e yükseltmek.” dedi.
2023 kurulu güç durumu (MW)
AKARSU 8.313,9
ASFALTİT KÖMÜR 405,0
ATIK ISI 384,5
BARAJLI 23.650,2
BİYOKÜTLE 2.076,6
DOĞALGAZ 25.350,6
FUEL OİL 260,1
GÜNEŞ 11.315,6
İTHAL KÖMÜR 10.373,8
JEOTERMAL 1.691,3
LİNYİT 10.194,0
RÜZGAR 11.803,3
TAŞKÖMÜR 840,8
(Kaynak TC. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı)
BAZI TARLA ÜRÜNLERİ ÜRETİM MİKTARLARI YILLARA GÖRE AŞAĞIDAKİ GİBİDİR
Ürünler Üretim (1000 ton)
2018 2019 2020 2021 2022
Buğday 20.000 19.000 20.500 17.650 19.750
Arpa 7.000 7.600 8.300 5.750 8.500
Çavdar 320 310 296 200 273
Yulaf 260 265 315 276 365
Çeltik 940 1.000 980 1.000 950
Aspir 35 22 21 16 30
Ayçiçeği 1.949 2.100 2.067 2.415 2.550
Dane Mısır 5.700 6.000 6.500 6.750 8.500
Kolza 125 180 122 140 150
Kuru Fasulye 220 225 280 305 270
Kütlü Pamuk 2.570 2.200 1.774 2.250 2.750
Mercimek 353 354 371 263 400
Nohut 630 630 630 475 580
Patates 4.550 4.980 5.200 5.100 5.200
Soya 140 150 155 182 155
Şeker Pancarı 17.436 18.054 23.025 17.767 19.254
Tütün 75 68 79 71 82
TMO Toprak Mahsulleri Ofisi EKİM 2023 verileri:
2022 yılında 19,75 milyon ton olan buğday üretimi 2023 yılında %10,4 artışla
21,8 milyon ton, 8,5 milyon ton olan arpa üretimi ise %5,8 artışla 9 milyon
ton olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir (TÜİK 2. Tahmin).
Hasat, arpada 10 Mayıs 2023 tarihinde, buğdayda ise 17 Mayıs 2023
tarihinde başlamış olup ülke genelinde hasat Eylül ayı sonu itibarıyla
tamamlanmıştır.
Ekim ayı sonu itibarıyla serbest piyasada makarnalık buğday fiyatları kalite
durumuna göre aylık 8.500-9.500 TL/Ton, kırmızı sert ekmeklik buğday
7.000-8.300 TL/Ton, arpa da ise 5.800-6.250 TL/Ton aralığında işlem
görmüştür.
2022 yılında 8,5 milyon ton olan mısır üretiminin 2023 yılında %2,9 artışla
8,75 milyon ton olacağı tahmin edilmektedir (TÜİK 2. Tahmin).
I. ürün mısır hasadı 1 Ağustos 2023 tarihinde Akdeniz Bölgesinde, II. ürün
mısır hasadı 17 Ekim 2023 tarihinde Adana’da, 18 Ekim 2023 tarihinde
Şanlıurfa’da, 20 Ekim 2023 tarihinde Hatay’da, 28 Ekim 2023 tarihinde ise
Gaziantep’te lokal olarak başlamış olup ülke genelinde hasat %37
seviyelerindedir.
Ekim ayı sonu itibarıyla serbest piyasada %14 rutubetli mısır fiyatları kalite
durumuna göre aylık 5.300-5.700 TL/Ton aralığında işlem görmüştür.
2022 yılında 950 bin ton olan çeltik üretiminin 2023 yılında %5 azalarak 900 bin ton olarak
gerçekleşeceği tahmin edilmektedir (TÜİK 2. Tahmin).
2023 dönemi çeltik hasadı 15 Eylül 2023 tarihinde Güney Marmara Bölgesinde ve
Çorum’da, 20 Eylül 2023 tarihinde Edirne, Çanakkale, Samsun ve Sinop’ta, 28 Eylül 2023
tarihinde Bafra’da, 29 Eylül 2023 tarihinde Çankırı’da başlamış olup ülke genelinde hasat
%92 seviyesindedir.
Çeltikte fiyatlandırma; çeşit ve randıman oranına göre yapılmakta olup Ekim ayı sonu
itibarıyla serbest piyasada Baldo(55 Randıman)- Cammeo (58 Randıman) tipi çeltikler
23.500-24.000 TL/Ton, Osmancık tipi çeltikler (60 Randıman) 18.500-20.000 TL/Ton, Luna
tipi çeltikler (65 ve üzeri Randıman) 17.000-18.000 TL/Ton aylık ortalama fiyattan işlem
görmüştür.
(Kaynak TC. Tarım ve Orman Bakanlığı)
Tarımda Kalkınma, AR-GE ve Inovasyon :
Özellikle 2023 son çeyreğinde Tarım işleri özel şirketler tarafından toprak alımı ve tohum ekimi ile yoğun bir çalışma başlatılmıştır. Bunlardan başlıca çalışma ve yerli tohum ekimi Konya ovası ve tarım arazileri alanlarında gerçekleştirilmiştir.
Kısmen de olsa özel şirketlerin Tarım arazilerini kooperatifleştirilerek halka arz edilmesi ve kiralanması karşılığında, yeni bir tarım politikası ve desteklenmesi ve kalkınma gücü oluşturulacağı düşüncesi taşınmakta.
Bu fikrin öncüsü International Holding ile ilk adım atılmış gözüküyor. Şirketin öncelik politikası, International Tarım Kooperatifi ile ülkemizin verimli topraklarını, ekonomiye kazandırmayı amaçlayan bir Holdingdir. Teknoloji ile Inovasyonu birleştirilen üretim teknikleri ile verimli ve organik tarım faaliyetleri gerçekleştirmektedir. International Holding, Tarım politikaları güçlendirme programı öncü firma olması diğer endüstriyel tarıma destek ve yatırım program AR-GE ve yatırım tasarlayan şirketlere ilham olacağı ön görülmektedir.
Gelecek nesillerimizi Türkiye’nin güçlenmesi, Topraklarımıza Ata tohumu ve yerli diğer tohum ve tarım ile güçlendirerek Milletimizin ebedi var olacağı tek güç olacaktır. Tarım Tarım Tarım,
Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK, toprağı olmayan köylünün toprak sahibi olmasına büyük önem veriyordu. O yüzden 1925’de kabul edilen bir kanunla bedeli 20 yılda ödenmek üzere devlete ait araziler köylülere dağıtılarak köylü toprak sahibi yapıldı. 1923-1938 yıllarını kapsayan 15 yılda köylüye 3.7 milyon dönüm arazi dağıtıldı.
Sağlıkla Kalın…
Uğur Can ARIKAN
