Scooterlar özellikle büyük şehirlerde trafik sorunu ve çevre kirliliğini önlemeye yardımcı mikrobilite bir çözümdür. Özellikle 1 km altındaki ara seyahatlerde, toplu taşıma araçları arasındaki bağlantıyı sağlayan unsur olarak da görebiliriz.
Ancak sağladığı avantajlarla birlikte kazalar ve park sorunlarıyla gündeme gelmeye devam ediyor. Hatırlarsınız ilk olarak 2020 yılında Beşiktaş’ta meydana gelen kaza büyük ses getirmişti, yaya yolları ve kaldırımlarda sürülmesi ve parklanması da zaten bir çoğumuzun şikayetçi olduğu ayrıca bir konu.
Bu tür sorunların ardı arkası kesilmezken bir yasal mevzuat olması da kaçınılmazdı, 14 Nisan 2021 tarihinde Resmi Gazetede Elektrikli Skuter Yönetmeliği yayınlandı ve yasal çerçevesi oluşturuldu.
Ancak yönetmelik bu hizmeti sağlayan yetki sahiplerine çeşitli sorumluluklar yüklese de yeterli değil. Örneğin kask, dizlik gibi ekipmanların kullanılması konusunda uyarmak yetki sahiplerinin sorumluluğunda fakat zorunlu olmadığı için uygulandığını görmek pek mümkün değil.
Mikromobilite Gelecektir, Çözüm Şart!
Son bir kaç haftadır konuyla ilgili olarak bir çok yayın organı görüşümü aldı, ben de mikromobiliteyi destekleyen ve aracının bagajında daima katlanır elektrikli araç bulunduran biri olarak “Mikromobilite gelecektir, çözüm şart!” sloganıyla Türkiye’nin elektrikli ve paylaşımlı scooterla olan imtihanına elimen geldiğince destek vermeyi amaçladım.
Bu kapsamda çeşitli TV kanalları, gazetelere röportajlar veriyorum ve eğitim içerikleri oluşturarak ilk ve tek Güvenli Scooter Sürüş Eğitimi programını hazırlıyorum.
Elektrikli Scooter kazalarının sebepleri ne?
Scooter kazalarına baktığımızda aslında bir çok sorun ve hata görüyoruz. Elektromobilitenin hayatımızla hızla girmesi, paylaşımlı araç kiralayan firmalar ve kullanıcıların hızlı bir şekilde artması kazaları da beraberinde getirdi. Her şeyden önce hala bu taşıma çözümüne toplum olarak adapte olmuş değiliz.
Sadece kullanıcılar değil kentlerde altyapı sorunları da bu kazaları tetikleyebiliyor. Ancak scooter kullanıcılarından başlayacak olursak, mevzuatta 16 yaş sınırı olmasına karşın Martı, Hop, Link gibi paylaşımlı hizmetler 18 yaş altına hizmet vermiyor ancak çok küçük yaşta kullanıcıları scooter sürerken görebiliyoruz.
Scooter kullananlar trafik ışıklarına riayet etmiyor, hiç bir trafik eğitimi olmayan, bir motorlu aracın direksiyonuna geçmemiş kişilerin trafikte ehliyet gerektirmeyen bir araç kullanması ayrı bir problem.
Scooter sürücülerinin temel trafik kurallarını, diğer araçların dinamiklerini bilmeli, hızını, yapacağı manevraları tahlil edebilmeli ve onlar tarafından fark edilebilir olup olmadığının farkında olmalıdır. Bu yüzden ehliyet sınıflarından en az birine sahip olma koşulu getirilmesi şarttır. Aksi takdirde otomobil sürücülerinin hamlelerini, risklerini ve dinamiklerini tahmin etmesi çok zor olur.
Parklanma problemleri
Paylaşımlı scooter ve bisikletlerin park noktaları kentlerin çeşitli alanlarında yerel yönetimler tarafından oluşturulmalı ve yetki sahipleri araçları bu noktalara yerleştirmeli, Scooter sürücüleri kullanımdan sonra bu noktalara parklanma yapmalı aksi takdirde farklı bir noktaya parklandığı harita üzerinden tespit edilerek ceza işlemi uygulanmalıdır.
Tek sorun scooter sürücüleri mi?
Tek sorun scooter sürücüleri değil tabi, trafik kültürümüz ve diğer araç sürücülerinin farkındalık düzeyi bırakın scooterı, bisiklet ve motosiklet sürücüleri için bile hala güvenli değil. Bunun sağlanması için uzun bir süreç gerekiyor, bu yüzden öncelikle şehirlerin bisiklet yollarıyla donatılarak güvenli yollar inşa edilmesi gerekir. Bu sayede temiz ulaşıma büyük katkı sağlanır, scooter kadar gündelik olarak bisiklet kullanımı da artar.
Elektrikli bisikletlerin yaygınlaşmasıyla birlikte, yedi tepeli İstanbul’da bile ulaşım bisikletlerle çok daha verimli bir hale gelir. İstanbul Büyükşehir Belediyesinin tüm ilçeleri bisiklet yollarıyla donatarak örnek olmasını dilerim.
Yiğit Dedeoğlu
Yol ve Sürüş Güvenliği Uzmanı
Habertrafik.com.tr
