Türkiye’deki yerli köpek ırklarından birisi olan Aksaray Malaklı Köpeklerinin korunması ve ırkın ıslah çalışmalarının bilimsel bir disiplin içerisinde yapılabilmesi için, Aksaray Üniversitesi (ASÜ) bünyesinde “Aksaray Malaklı Köpeği Uygulama ve Araştırma Merkezi” kuruldu.
Bir süre önce kurulan merkezin müdürlüğüne atanan ASÜ Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ramazan İlgün, çalışmalar ve hedefleri hakkında değerlendirmelerde bulundu. Aksaray Malaklısının bir sürü ve çoban köpeği olduğunu ve çoğunlukla Kangallarla karıştırıldığını ifade eden Doç. Dr. İlgün, “Malaklı ırkı köpekler iri ve gösterişli kafatası yapısı, göğüs şekli, gövdesinde bulunan kemik ve kaslarındaki farklılıklarla diğer çoban köpeklerinden ayrılmaktadır. Dış bakıştaki en tipik özellikleri göz kapaklarının düşük, kulaklarının büyük ve dudaklarının sarkık olmasıdır. Dudak yapısı münasebetiyle Malaklı ismini almıştır” dedi. Bu köpeklerin tarihte -heybetli görüntüleri münasebetiyle- savaşlarda kullanıldığını, günümüzde ise küçükbaş ve büyükbaş hayvan sürülerinin korunması ve güdülmesi işlerinde kullanıldığını kaydeden Merkez Müdürü Doç. Dr. Ramazan İlgün, “Aksaray Malaklısı zamanla bazı saf ırk özelliklerini yitirerek günümüze kadar gelmiştir. Davranışsal bakımdan saldırgan olmalarına rağmen insana çabuk uyum gösteren, sahibine sadık, çabuk adapte olan ve bölgesini korkusuz biçimde savunan bir yapıya sahiptir” dedi.
Irkın genetik olarak korunması hedefleniyor
Merkezin bir süre önce kurulduğunu ve faaliyetlere başladığını dile getiren Doç. Dr. İlgün, Aksaray tarihinde yerel ve evrensel bir değer olan Aksaray Malaklısının ırkını korumayı, saf ırk standartlarını ortaya çıkarmayı, tescil, ıslah ve genetik özelliklerine dair her türlü bilimsel çalışmayı yapmayı hedeflediklerini söyledi. Bu kapsamda ASÜ Veteriner Fakültesi ve diğer farklı kurumlarla iş birliği içinde çalışacaklarına dikkat çeken İlgün, “Zaman içinde Aksaray Malaklısının ırk özelliklerinin anlatıldığı bilimsel toplantılar, sempozyumlar yapacağız. Bunun yanı sıra Aksaray Malaklı Köpeklerinin biyolojik-genetik özellikleri ile ilgili araştırmalar yaparak, genetik ırkın tescili ve nesillerinin korunması için doğru seleksiyon kriterlerini belirlemek üzere projeler hayata geçireceğiz. Ortaya çıkan birikimi sahadaki yetiştiricilerle de paylaşarak, ırkın gelişimine katkı sunacağız” dedi.
ASÜ Rektörü Prof. Dr. Yusuf Şahin, Aksaray Malaklısının şehrin değerlerinden birisi olduğunu belirtti ve bu değeri bilimsel bir disiplin içerisinde araştırmak ve yaşatmak adına yapılması gereken tüm çalışmalara gereken katkıyı vereceklerini söyledi. Şahin, Merkez Müdürü İlgün’e de görevinde başarılar diledi.
İHA