Türkiye, 1950 yılında düşük orta gelir düzeyini yakalamış ve 2005 yılına kadar geçen 50 yıl boyunca bu grupta kalmıştır. 2005 yılı sonrası ise yüksek orta gelir grubuna dahil olmuştur (Alçın; Güner, 2015,34). 2005 yılından günümüze değin Türkiye bulunduğu grupta konumunu korumuştur. Genel bir değerlendirme yapacak olursak 55 yılı düşük orta gelir grubu olmak üzere, Türkiye son 67 yıldır orta gelirli ülkeler grubunda yer almaktadır.
Orta Vadeli Program (2017-2019)’ a göre Dolar cinsinden kişi başına gelir 2017, 2018, 2019 yılları için sırasıyla 9.529 $, 10.164 $, 10.926 $ olarak yer almaktadır. Orta Vadeli Program’daki söz konusu veriler incelendiğinde kişi başına düşen gelirde artış beklenirken, Türkiye’nin yüksek orta gelirli ülkeler grubunda yer almaya devam edeceği görülmektedir. 2023 Hedefleri çerçevesinde belirlenen 25.000 $ kişi başına düşen milli gelir hedefi Orta Vadeli Program’da yer alan rakamlara bakıldığında, önümüzdeki dönem içerisinde kişi başına düşen gelirdeki bu artış hızı ile 25.000 $ kişi başına düşen milli gelir ulaşılabilir bir hedef olarak görülmemektedir.
1960 yılı Dünya Bankası raporunda yer alan tanıma göre ABD kişi başına düşen GSYİH’ nın %20’lik kısmı orta gelir grubu olarak kabul edilmektedir. Bu tanımdan hareketle Türkiye’nin 1990-2015 yılları arasındaki kişi başına düşen GSYİH değeri, orta gelir düzeyi ile ilişkilendirilecektir. Aşağıdaki Tablo 2’de bahsi geçen veriler gösterilmektedir:
Tablo 2: Türkiye-ABD Kişi Başına Düşen GSYİH Rakamlarının
Karşılaştırılması(5)
| YILLAR | Türkiye Kişi BaşıGSYH ($) | ABD Kişi BaşıGSYH ($) | TR/ABD (%) |
| 1990 | 2.790 | 23.954 | 11,65 |
| 1991 | 2.732 | 24.405 | 11,19 |
| 1992 | 2.839 | 25.493 | 11,14 |
| 1993 | 3.177 | 26.464 | 12,00 |
| 1994 | 2.269 | 27.776 | 8,17 |
| 1995 | 2.896 | 28.782 | 10,06 |
| 1996 | 3.052 | 30.068 | 10,15 |
| 1997 | 3.143 | 31.572 | 9,96 |
| 1998 | 4.389 | 32.949 | 13,32 |
| 1999 | 4.009 | 34.620 | 11,58 |
| 2000 | 4.215 | 36.449 | 11,56 |
| 2001 | 3.053 | 37.273 | 8,19 |
| 2002 | 3.570 | 38.166 | 9,35 |
| 2003 | 4.586 | 39.677 | 11,56 |
| 2004 | 5.855 | 41.921 | 13,97 |
| 2005 | 7.117 | 44.307 | 16,06 |
| 2006 | 7.727 | 46.437 | 16,64 |
| 2007 | 9.309 | 48.061 | 19,37 |
| 2008 | 10.382 | 48.401 | 21,45 |
| 2009 | 8.624 | 47.001 | 18,35 |
| 2010 | 10.111 | 48.374 | 20,90 |
| 2011 | 10.539 | 49.781 | 21,17 |
| 2012 | 10.539 | 51.433 | 20,49 |
| 2013 | 10.801 | 52.749 | 20,47 |
| 2014 | 10.304 | 54.539 | 18,89 |
| 2015 | 9.126 | 56.115 | 16,26 |
Yukarıdaki tablo incelendiğinde 1990 yılından 2008 yılına kadar söz konusu tanıma göre Türkiye orta gelir grubunda yer almamıştır. İlk kez 2008 yılında Türkiye’nin kişi başına düşen GSYH’sı, ABD kişi başına düşen GSYH’sının %20’sini aşmıştır. 2008 yılından itibaren ise mevcut oran dalgalı bir seyir izlemiştir. 2012 yılından beri oranın düşme eğilimi içerisinde olduğu dikkat çekmektedir. Bir ekonominin orta gelir tuzağına düşüp düşmediğine karar verebilmek için uzun süre orta gelir grubunda yer alıyor olması gerekmektedir. Bunun haricinde ekonominin sahip olduğu çeşitli göstergelerin ayrıntılı analizi ile birlikte yorum yapmak daha sağlıklı olacaktır.
Bir ekonomi de aşağıdaki unsurlardan biri veya birkaçı görülüyorsa Orta Gelir Tuzağı’na işaret oluşturduğu varsayılabilir (Eğilmez, 2012):
-Tasarruf ve yatırımlar düşük düzeyde kalmaktadır.
-İmalat sanayiinde gelişme hızı yavaşlamaktadır.
-Sanayide çeşitlenme ortaya çıkmamaktadır.-Emek piyasasında koşulların kötü izlemesi ve işsizlik oranlarında artış gözlenmektedir.
