Uluslararası danışmanlık hizmetleri şirketi EY (Ernst & Young) global çapta telekomünikasyon şirketlerini bekleyen en kıymetli 10 riski açıkladı. EY raporunun sonuçlarına nazaran, data güvenliği, siber güvenlik tehditleri, üretken yapay zekâ, etik ve yönetişim mevzuları risk gündeminin başında geliyor. Telekomünikasyon şirketlerinin müşterilerin üzerindeki ömür maliyeti baskısına tesirli bir halde karşılık vermesi büyük ehemmiyet taşıyor. Sürdürülebilirlik, ağ kalitesi ve yetenek idaresine ait riskler de kesimin öncelikleri ortasında yer alıyor.
Telekomünikasyon dalı, bulunduğu pozisyon ve ekosistem münasebetleri çerçevesinde teknolojik ilerlemelerden, ekonomik, jeolojik ve toplumsal gelişmelerden direkt etkilendiğinden ötürü öteki bölümlerden daha karmaşık ve süratli değişen bir risk ortamına sahip. Milletlerarası danışmanlık hizmetleri şirketi EY (Ernst & Young) bu süratli değişim çağında, kesimin 2024’te karşı karşıya olduğu en büyük 10 riski belirleyerek bunları hafifletmeye yönelik stratejileri ortaya koydu.
EY’ın telekomünikasyon operatörleri için en büyük 10 risk raporuna göre 2024 yılında, ömür maliyeti baskılarından tedarik zinciri kesintilerine uzanan çeşitli makroekonomik tesirler, finansal dayanıklılık ve istikrarın korunması ismine daima bir strateji oluşturulmasını mecburî kılıyor. Üretken yapay zekâdan (GenAI) 5G’ye kadar uzanan yeni kuşak teknolojiler; iş esnekliği ve hizmet inovasyonu konusunda yeni soruları gündeme getiriyor. Sürdürülebilirlik, artık idare heyeti seviyesinde daha kıymetli bir gündem hususu haline gelirken, çeşitlilik ve kapsayıcılık alanındaki teşebbüsler ve hibrit çalışma modelleri de iş dünyasını dönüştürmeye devam ediyor.
Üretken yapay zekâyla ilgili olanlar da dahil olmak üzere bilgilerle ilgili tehditler daha kritik hale gelirken, telekomünikasyon şirketlerinin tıpkı vakitte müşterilerin hayat maliyeti baskılarıyla baş etmelerine yardımcı olmak, sürdürülebilirlik performansını ve ağ güvenliğini güzelleştirmek üzere faaliyetlere de odaklanması gerekiyor.
EY raporuna nazaran, telekomünikasyon dalının 2024 yılında karşı karşıya kalacağı en kıymetli 10 risk ve bunları hafifletmeye yönelik temel stratejiler şöyle sıralanıyor;
Risk 1: Saklılık ve güvenlik hususlarında değişen zorunlulukların hafife alınması
Telekomünikasyon operatörleri için siber güvenlik alanındaki zorluklar gittikçe artıyor. Telekomünikasyon şirketlerinin %53’ü; siber güvenlik ihlalleri maliyetinin işletmeleri için 3 milyon ABD dolarını aşacağını düşünüyor. 5 telekomünikasyon şirketinden 4’ü, yapay zekânın verimliliğin artırılması ve dijital dönüşümün ivme kazanması manasında değerli bir güç olduğu konusunda hemfikir. Lakin rapor; 10 bireyden en az 7’sinin yapay zekâ konusunda “kötü niyetli aktörlere” karşı tedbir almak için daha fazlasının yapılması ve yapay zekânın etik uygulanmasına daha fazla dikkat edilmesi gerektiğine inandığını ortaya koyuyor.
Risk 2: Hayat pahalılığı karşısında müşterilere kâfi karşılık verilememesi
Hane halkının sırf 3’te 1’i, hayat maliyeti baskısı karşısında telekomünikasyon şirketlerinin “destekleyici” bir pozisyonda olduğunu düşünüyor. Araştırmaya katılanların 4’te 3’ü ise geniş bant servis sağlayıcılarının daha fazla sabit fiyat garantisiyle kendilerine daha yeterli bir teklif sunması gerektiğine inanıyor ve neredeyse yarısı (%49) fiyat değişikliklerine ait açıklamaları anlamakta zorluk çekiyor. Bu üslup problemler kullanıcıları farklı operatörlere yönlendirirken, telekomünikasyon şirketlerinin de müşterinin satın alma sürecindeki denetimi kaybetmesine neden oluyor. EY raporuna nazaran, bu manada teklif almak için fiyat karşılaştırma sitelerini inceleyen, arkadaşlarına yahut ailelerine danışan hane halkı oranı 2022’de %19 iken, 2023’te %30’a yükseldi.
Risk 3: Yetersiz yetenek ve marifet yönetimi
Mali baskılar, telekomünikasyon şirketlerinin işe alımlarını azaltmasına neden oluyor. Global çapta telekomünikasyon patronlarının %55’i işe alım süreçlerini dondurduklarını söylüyor; bu oran tüm bölümlerdeki oranın neredeyse iki katı (%28). Telekomünikasyon şirketlerinin %61’ine nazaran (tüm patronlarda %44), maliyetleri denetim etme eforları tıpkı vakitte fiyat ve yan haklarda kesintilere yol açıyor. Yetenek idaresinin, telekomünikasyon bölümü için risklerin başında geldiği açıkça görülüyor; bu hususta ilk beş risk ortasında yer alan mevcut yetenekleri elde tutmak, yeni yetenekleri çekmek ve yeni kuşak yetenekleri geliştirmek de büyük ehemmiyet taşıyor.
Risk 4: Sürdürülebilirlik gündeminin faal yönetilememesi
EY raporu, telekomünikasyon şirketlerinin iklim değişikliğiyle ilgili son iki yılda değerli bir ilerleme kaydetmediğini gösteriyor. Telekomünikasyon ve teknoloji şirketlerinin %43’ü, şimdi “net sıfır” geçiş planı yahut sera gazı emisyonlarını azaltma stratejilerini açıklamıyor. Telekomünikasyon şirketlerinin %46’sı ise yatırım planları yaparken sürdürülebilirliği göz önünde bulunduruyor, lakin buna gereğince tartı vermiyor.
Risk 5: Yeni iş modellerinden yararlanılamaması
Birçok telekomünikasyon şirketi için objelerin interneti (IoT), bulut ve güvenlik üzere hususlara ait B2B hizmetleri hâlâ gelirlerin sırf küçük bir kısmını oluşturuyor. B2B segmentine ait temel performans göstergelerinin (KPI’lar), B2C’ye kıyasla daha az rapor edilme eğiliminde olması, telekomünikasyon şirketlerinin stratejilerine nazaran kaydettiği ilerlemenin değerlendirilmesini zorlaştırıyor. B2B muvaffakiyetinin önündeki bir öteki mahzur de telekomünikasyon şirketlerinin geniş bant servis sağlayıcısı ve irtibat uzmanı olarak algılanmasının ötesinde şimdi “dijital danışman” olarak tam bir güvenilirlik sağlamaması. Büyük işletmelerin sadece %22’si, telekomünikasyon şirketlerini dijital dönüşüm uzmanı olarak görüyor. Bu da telekomünikasyon şirketlerinin işletmelere ek danışmanlık yahut dijital hizmetler satma yeteneğini sınırlıyor.
Risk 6: Yetersiz ağ kalitesi
Ağ güvenilirliği, müşteriler için bir telaş kaynağı olmayı sürdürüyor. Araştırmaya katılan hane halkının %26’sı konuttaki geniş bant temasına güvenmiyor, %29’u mesken içindeki taşınabilir bilgi sinyalleri hakkında da birebirini düşünüyor. Operatörler hizmet suratını ve kalitesini artırmak için çeşitli adımlar atsa da müşteri nezdinde şimdi tesirli bir sonuç alınmadığı görülüyor. Her 3 bireyden 1’i sürat ile algılanan hizmet performansı ortasında bağlantı kurmakta zorlanırken, yarısı daha yüksek suratın daha yüksek bir fiyatı hak etmediğini düşünüyor.
Risk 7: İş gücü kültürünün ve çalışma biçimlerinin iyileştirilememesi
Diğer dallara kıyasla (%23) telekomünikasyon bölümü çalışanlarının %30’u, büsbütün uzaktan çalışmayı ve sadece gerektiğinde ofise gitmeyi tercih ediyor. Lakin bu yüksek orandaki uzaktan çalışma eğilimi, öğrenme ve maharet gelişimine erişimi sınırlıyor (%47), münasebetiyle bu alandaki başarıyı etkileyen en kıymetli faktör olarak ortaya çıkıyor. Telekomünikasyon kesimi çalışanlarının %43’ü şirketlerinin uzaktan çalışmaya yönelik teknolojilerini geliştirdiğini belirtirken, %34’ü daha fazla ve kapsamlı bir değişikliğe gereksinim olduğunu düşünüyor.
Risk 8: Dış ekosistemlerle etkileşimin aktif olmaması
İşletmeler, ekosistem farkındalığına ve yeteneklerine sahip telekomünikasyon şirketlerinden hizmet satın almaya daha açık. Şirketlerin %71’i faal olarak ilgili güçlü ekosistem ilgilerine sahip olan 5G tedarikçilerine öncelik veriyor. Operatörlerin iştirakler ve dış ekosistemler ile iş birliğine sıcak bakmasının önünde ise yatırım getirisi konusundaki belirsizlik ve siber güvenlik ile ilgili tasalar yer alıyor.
Risk 9: Değişen düzenleyici ortama ahenk sağlanamaması
Telekomünikasyon önderlerinin %61’i, düzenleyici uygulamaların (ülkelerin bilgi muhafaza ve saklılık kurallarını uygulamaya koyması gibi) önümüzdeki yıl işletmelerinin performansını kıymetli ölçüde etkileyeceğine inanıyor. Bununla birlikte, BEPS 2.0 kurallarının 2024’te yürürlüğe girmesiyle vergi çerçeveleri de değişiyor. Bir öbür potansiyel odak noktası da yapay zekâya yönelik düzenlemelerin artması olarak görülüyor.
Risk 10: Altyapı varlıklarının kıymetinin azamî seviyeye çıkarılamaması
Telekomünikasyon şirketlerinin altyapılarından paha elde etme gayretleri sürat kazanıyor. Telekom CEO’larının %41’i önümüzdeki yıl elden çıkarma, şirket bölünmeleri ve halka arz süreçlerini takip edeceklerini söylerken; %61’i ortak teşebbüsler yahut stratejik iş birlikleri kurmayı hedefliyor. CEO’ların bir kısmı, netco (ağ altyapısına yönelik) ve servco (müşteri ve satışa yönelik) altyapıları ortasında daha net bir ayrım yapmanın elden çıkarma konusundaki stratejilerine yardımcı olabileceğine inanıyor.
EY Türkiye Telekomünikasyon, Medya ve Teknoloji Bölüm Öncüsü ve Danışmanlık Kısmı Şirket Ortağı Emre Beşli, hızla değişen ve global belirsizliklerin hâkim olduğu bir dünyada telekomünikasyon kesiminin karşı karşıya olduğu risklerin de süratle değişip gelişmeye devam ettiğini belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“’Dünyada olduğu üzere ülkemizde de telekomünikasyon şirketlerinin gelişen riskler konusunda dikkatli olmaları ve bunlarla başa çıkmak için yeni ve gerçek stratejiler geliştirmeleri gerekiyor. EY raporu, telekomünikasyon operatörlerinin bu periyotta birden çok risk alanı için tıpkı anda değerli aksiyonlar almaları gerektiğini gösteriyor. Güvenlik, sürdürülebilirlik, iş gücü kültürü ve yetenek idaresi, yeni iş modelleri ve ekosistem idaresi, gerçek fiyatlandırma ve müşteriyi elde tutma üzere bahislerin risk gündeminde kıymetli bir yer tutacağı anlaşılıyor. Telekomünikasyon kesimini etkileyen bu risklerin göz önünde bulundurulması ve hakikat stratejiyle yönetilmesi; müşteriler, çalışanlar ve ekosistem paydaşları ortasında daha yüksek bir itimat ve bağlılık sağlayabilir.’
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
